138-39
آزمائش جو امتحان
”جيڪي ماڻهو شيطان جي عبادت کان بچيا ۽ الله ڏي منهن ڪيائون، تن لاءِ خوشخبري آهي. (پوءِ اي پيغمبر!) منهنجن انهن ٻانهن کي خوشخبري ٻڌائي. جيڪي ڳالهه ٻڌن ٿا، پوءِ ان مان چڱيءَ تي هلن ٿا. اِهي اُهي آهن، جن کي الله هدايت ڏني ۽ اهي ئي عقل وارا آهن.“ (الزمر 17-18)
هيءَ دنيا فتني جي دنيا آهي. هتي حقيقتون پنهنجي آخري بي نقاب شڪل ۾ پڌريون نه ٿيون آهن. اهوئي سبب آهي جو هتي هر ڳالهه کي غلط معنيٰ پهرائي سگهجي ٿي. شيطان ان ئي امڪان کي استعمال ڪري ماڻهن کي سَنئين دڳ تان ڀُلائي ٿو.
جڏهن ڪو حق سامهون اچي ٿو ته شيطان ان کي غلط معنيٰ پهرائي ماڻهن جي ذهنن کي ڦيرائڻ جي ڪوشش ڪري ٿو. هو قول جي احسن پهلوءَ کان هٽائي غير احسن پهلوءَ کي ماڻهن جي سامهون آڻي ٿو. اِهو ئي اُهو هنڌ آهي جتي ماڻهوءَ جو اصل امتحان آهي. ماڻهوءَ کي ان عقل جو ثبوت ڏيڻو آهي ته اهو صحيح ۽ غلط جي وچ ۾ فرق ڪري. اهو شيطاني فريب جو پردو ڦاڙي حقيقت کي ڏسي سگهي. جيڪي ماڻهو ان سمجهه جو ثبوت ڏين، اهي ئي ماڻهو خوشقسمت آهن، جيڪي خدائي سچائيءَ کي حاصل ڪري وٺندا ۽ جيڪي ماڻهو ان سمجهه جو ثبوت ڏيڻ ۾ ناڪام رهيا، تن جي لاءِ هن دنيا ۾ ان کان سواءِ ڪو ٻيو انجام مقدر ۾ ڪونهي ته هو قول جي غير احسن پهلوءَ ۾ اُلجهيل رهن ۽ خدا وٽ شيطان جي پرستار جي حيثيت سان اٿاريا وڃن.