256-114
شيطان جو فتنو
”چئو ته آءٌ پناهه ٿو گهران ماڻهن جي پاليندڙ، ماڻهن جي بادشاهه، ماڻهن جي معبود جي، وسوسي وجهندڙ جي بڇڙائيءَ کان جو گهڻو پٺتي هٽندڙ آهي. جيڪو ماڻهن جي دلين ۾ وسوسا وجهي ٿو. جنن مان هجي يا ماڻهن هجي“. (الناس 1-6)
انسان هڪ عاجز مخلوق آهي. جنهن کي لازمي طور تي پناهه جي گهرج آهي. اها پناهه کيس خدا کان سواءِ ٻيو ڪير به ڏيئي نٿو سگهي. خدا ئي سڀني انسانن جو رب آهي. اهوئي ماڻهن جو حاڪم آهي. اهوئي ماڻهن جو معبود آهي. پوءِ ان کان سواءِ ٻيو ڪير آهي، جيڪو شر ۽ فتني جي مقابلي ۾ ماڻهن جو سهارو بڻجي.
سڀني کان وڌيڪ خطرناڪ فتنو، جنهن کان انسان کي خدا جي پناهه گهرڻ کپي، اهو شيطان آهي. اهو سڀني کان وڌيڪ خطرناڪ ان ڪري آهي ته هو سدائين پنهنجي حقيقت کي لڪائي ٿو ۽ فريبي اٽڪلن سان انسان کي برغلائي ٿو. ان شيطان جي فتنن کان اهوئي شخص بچي سگهي ٿو، جيڪو وڌيڪ هوش مند هجي. جنهن کي الله سمجهه ڏني هجي، جنهن جي ذريعي هو حق ۽ ناحق ۾ فرق ڪري سگهي. هو سمجهي سگهي ته ڪهڙي ڳالهه حقيقي آهي ۽ ڪهڙي ڳالهه حقيقي ڪونهي. اهي وسوسا پيدا ڪندڙ رڳو مشهور شيطان ئي نه آهن، پر انسانن ۾ به اهڙا شيطان جهڙا ماڻهو آهن، جيڪي مصنوعي روپ ۾ سامهون اچن ٿا ۽ پُرفريب لفظن جي ذريعي ماڻهوءَ جي ذهن کي ڦيري ان کي گمراهيءَ جي واٽ تي وجهن ٿا.
فتنن کان خدا جي پناهه گهرڻ ٻه طرفو عمل آهي. اهو هڪ طرف خدا جي عنايت کي پاڻ سان شامل ڪرڻ آهي ۽ ٻي طرف ان جو مقصد اهو ئي آهي ته فتنن جي مقابلي ۾ پنهنجي شعور کي سجاڳ ڪيو وڃي ته جيئن وڌيڪ هوشمنديءَ سان ان جو مقابلو ڪرڻ جي قابل ٿي سگهجي.
[ترجمو پورو ٿيو: 3 سيپٽمبر 2015ع، حيدرآباد. سنڌ]