181-53
اعليٰ سبب
”۽ بيشڪ هو ئي کلائي ۽ روئاڙي ٿو، ۽ هو ئي ماري ۽ جيئاري ٿو ۽ ان ئي جوڙو نر ۽ مادي پيدا ڪيو آهي. منيءَ جي ڦڙي مان جڏهن (ماءُ جي پيٽ ۾) هاريو وڃي ٿو ۽ ان تي ئي ٻئي ڀيري پيدا ڪرڻ آهي ۽ ان ئي مالدار ڪيو آهي ۽ دولت ڏني آهي ۽ اهوئي شعريٰ تاري جو رت آهي“. (النجم 43-49)
دنيا جي هر واقعي جو تعلق اهڙي مٿاهين سبب سان هوندو آهي ته خدا کان سواءِ ٻيو ڪوبه اُن جي ظهور تي قادر ٿي نٿو سگهي. خوشي ۽ غم، موت ۽ حياتي، تخليقي نظام، اميري ۽ غريبي، سڀ هڪ مٿاهين ۽ برتر طاقت جو ڪرشمو آهي. قديم انسان تارن کي زندگيءَ جو سبب سمجهندو هو. اڄ جي زماني ۾ فطرت جي قانون کي حيات جو سبب سمجهيو ويو آهي، پر حقيقت هيءَ آهي ته انهن سببن جي مٿان به هڪ سبب آهي ۽ اهو خدا رب العالمين آهي ته پوءِ اُن کان سواءِ ڪنهن ٻي کي ڌيان جو مرڪز بنائڻ ڪيئن ٿو جائز ٿي سگهي.