158-45
قرآن جي دعويٰ
”هي نازل ڪيل ڪتاب، الله زبردست (۽) حڪمت واري جي طرفان آهي. بيشڪ آسمانن ۽ زمين ۾ ايمان وارن جي لاءِ نشانيون آهن ۽ اوهان جي ۽ جيڪي جانور پکيڙي ٿو، تن جي پيدا ڪرڻ ۾ انهن ماڻهن لاءِ نشانيون آهن، جيڪي يقين ڪن ٿا ۽ رات ۽ ڏينهن جي بدلجڻ ۾ ۽ جو رزق الله آسمان مان لاٿو، پوءِ ان سان زمين کي ان جي مرڻ کان پوءِ جياريائين، تنهن ۾ ۽ هوائن جي ڦيرڦار ۾ انهن ماڻهن جي لاءِ نشانيون آهن، جيڪي عقل کان ڪم وٺن ٿا. (اي پيغمبر!) اهي الله جون آيتون آهن، جيڪي توکي صحيح نموني پڙهي ٻڌايون ٿا. پوءِ الله ۽ سندس آيتن کي ڇڏي ڪهڙي ڳالهه تي ايمان آڻيندا؟ (الجاثيه 1-6)
قرآن جو چوڻ آهي ته هيءُ ڪتاب حڪمت وارو آهي ۽ خدا طرفان لاٿو ويو آهي. گويا خود پنهنجي طرفان هڪ اهڙو قطعي معيار ڏيڻ جنهن تي قرآن جي سچائيءَ کي جانچي سگهجي. خدا تعاليٰ طرفان ان جي لهڻ جو مطلب هيءُ آهي ته ڪوبه ڪتاب هن کي زير ڪري نه سگهي. قرآن هر حال ۾ پنهنجن مخالفن تي ضرور غالب ايندو.
اها ڳالهه مڪي دور ۾ چئي ويئي هئي. ان وقت حالتون سراسر قرآن جي خلاف هيون. پر پوءِ جي تاريخ حيرت انگيز طور ان جي تصديق ڪئي. قرآن جي دعوت کي تاريخ جي سڀ کان وڏي ڪاميابي حاصل ٿي.
ساڳئي طرح خدا تعاليٰ طرفان لهڻ جي تقاضا اها آهي ته ان جا مضمون سڀ جا سڀ عقل ۽ ڏاهپ تي ٻڌل هجن. اها ڳالهه لڳ ڀڳ ڏيڍ هزار سالن کان لڳاتار صحيح ثابت ٿي رهي آهي. قرآن پاڪ، سائنسي دور کان اڳ لٿو. پر سائنسي دور ۾ به قرآن جي ڪا ڳالهه عقل جي خلاف ثابت ٿي نه سگهي آهي.
ان کان سواءِ جيڪا ڪائنات انسان جي چئني ڏسائن پکڙي پئي آهي، اُن جون سڀئي شيون قرآن جي پيغام جي تصديق بنجي ويون آهن. پر اها تصديق رڳو انهن ماڻهن جي لاءِ تصديق بنبي، جن جي اندر يقين ڪرڻ جو ذهن هجي، جيڪي نشانين جي زبان ۾ ظاهر ڪيل ڳالهه کي حاصل ڪرڻ جي سگهه رکندا هجن.