134-38
انسان ۽ شيطان
”جڏهن تنهنجي پالڻهار ملائڪن کي چيو ته بيشڪ آئون مٽيءَ مان هڪ ماڻهو پيدا ڪرڻ وارو آهيان. پوءِ جڏهن ان کي ٺاهي وٺان ۽ ان ۾ پنهنجو روح ڦوڪيان ته ان جي اڳيان سجدي ۾ ڪري پئجو. پوءِ سڀني ملائڪن گڏجي سَجدو ڪيو. ابليس کان سواءِ. ان وڏائي ڪئي ۽ انڪارين مان ٿيو. الله فرمايو ته اي ابليس! جنهن کي مون پنهنجن هٿن سان جوڙيو، تنهن کي سجدي ڪرڻ کان توکي ڪهڙي شئي روڪيو. ڇا تو وڏائي ڪئي يا تون بلند درجي وارن مان آهين؟ ان چيو ته آءٌ ان کان چڱو آهيان، تو مون کي باهه مان پيدا ڪيو آهي ۽ ان کي مٽيءَ مان جوڙيو آهي. الله فرمايو ته پوءِ تون جنت مان نڪري وڃ، ڇو ته تون تڙيل آهين ۽ بيشڪ تو تي حساب جي ڏينهن تائين منهنجي لعنت آهي. (ص 71-78)
الله تعاليٰ انسان کي هڪ انتهائي خصوصي مخلوق جي حيثيت سان پيدا ڪيو ۽ ان جي علامت طور ملائڪن ۽ جنن کي حڪم ڏنائين ته هو ان کي سجدو ڪن. ان کان پوءِ هيئن ٿيو ته ابليس، آدم کي سجدو نه ڪيو ته هو سدائين جي لاءِ ملعون (لعنتي) قرار ڏنو ويو. پر ان سنگين واقعي جي اهميت صرف ابليس جي لحاظ کان نه هئي، پر خود آدم جي لاءِ به ان جي وڏي اهميت هئي.
آدم جي اڳيان جهڪڻ کان انڪار ڪري ابليس ابدي طور تي آدم جي نسل جو حريف بنجي ويو. ائين انساني تاريخ پهرين ئي ڏينهن کان هڪ نئين رُخ تي هلڻ لڳي. اُن واقعي طئي ڪري ڇڏيو ته انسان جي لاءِ زندگيءَ جو سفر ڪا سادي ڳالهه نه هوندي، پر سخت مزاحمت جو سفر هوندو. کيس ابليس جي چورَ ۽ ان جي فريب جو مقابلو ڪندي پنهنجو پاڻ کي سنئين واٽ تي قائم رکڻو پوندو ته جيئن هو سلامتيءَ سان پنهنجي منزل تائين پهچي سگهي.
انسان ۽ جنت جي وچ ۾ شيطان جون فريب ڪاريون رنڊڪ آهن، جيڪو شخص شيطان جي فريب ڪارين کان پاڻ کي بچائي جنت جي ابدي باغن ۾ گهڙندو ۽ جيڪي ماڻهو شيطان جي فريب ڪارين جو پردو ڦاڙڻ ۾ ناڪام رهندا، اهي ماڻهو جنت کان محروم رهجي ويندا.