15:58
قرآن جي حفاظت
قرآن ۾ آهي ته: ”بيشڪ اسان ئي ان ذڪر (قرآن) کي لاٿو آهي ۽ اسين ئي ان جي حفاظت ڪرڻ وارا آهيون.“ (الحجر: 9)
قرآن 610ع ۾ لهڻ شروع ٿيو ۽ ان جو آخري حصو 632ع ۾ لٿو. اهو پريس جي دؤر کان گهڻو اڳ جو زمانو آهي. ان وقت پيغمبر ۽ ايمان وارن کي مادي طاقتن مان ڪابه طاقت حاصل نه هئي. وڌيڪ اهو ته مخالفتن جي گهڻائيءَ بظاهر سڀني امڪانن کي سوڙهو ڪري رکيو هو. اهڙي حالت ۾ قرآن جو اهو بيان ته هو باقي ۽ محفوظ رهندو، هڪ بيحد غيرمعمولي بيان هو. ظاهري حالتن جي لحاظ کان اها هڪ وڏي اڳڪٿي هئي. اهي هڙئي سبب مستقل جي اونداهيءَ ۾ لڪل هئا، جيڪي قرآن جي حفاظت کي واقعو بنائڻ لاءِ گهربل هئا.
ان لحاظ کان ڏٺو وڃي ته اها آيت ان ڳالهه جو قطعي ثبوت آهي، ته قرآن خداوند عالم جو ڪتاب آهي. تنهنڪري عين اڳڪٿي موجب، پوءِ جي زماني ۾ هڪ کانپوءِ ٻيو، اهي سڀئي واقعا ظاهر ٿيا، جيڪي قرآن جي حفاظت جي يقيني ضمانت بنجي ويا. اهو سلسلو جاري رهيو، ايستائين جو نيٺ جديد پريس جو دؤر آيو، جنهن کانپوءِ قرآن کي ختم ڪرڻ عملي طور تي اَڻ ٿيڻي ڳالهه بنجي ويئي. تنهن کانسواءِ اهم ڳالهه اها آهي ته عربي زبان جيڪا قرآن جي زبان آهي، پنهنجي نج ۽ شروعاتي حالت ۾ موجود رهي. جڏهن ته نزول قرآن جي زماني جي ڪابه زبان اڄ قديم حالت ۾ موجود ڪونهي. (تفصيل لاءِ پڙهو، ليکڪ جو ڪتاب عظمتِ قرآن)