34:119
ڪائناتي نشانيون
”۽ انڪاري (ڪافر) هڪٻئي کي چون ٿا، ته ڇا اسين اوهان کي اهڙو مرد ڏسيون، جو اوهان کي ٻُڌائيندو، ته جڏهن اوهين بلڪل ذرا ٿي ويندو، تڏهن اوهان کي نئين سر بنايو ويندو. ڇا الله تي ڪُوڙ ٺاهيو اٿس؟ يا ان کي ڪو سوداءَ آهي؟ (ايئن نه آهي)، پر جيڪي آخرت تي ايمان نه ٿا آڻين، سي عذاب ۽ وڏي گمراهيءَ ۾ آهن، پوءِ جيڪو آسمان ۽ زمين سندن اڳيان ۽ پويان آهي، تنهن ڏي نه ڏٺو اٿن ڇا؟ ته جيڪڏهن گهُرون ته انهن کي زمين ۾ ڳهائي ڇڏيون يا آسمان جا ڪي ٽُڪرا مٿس ڪيرايون، بيشڪ ان ۾ سڀ ڪنهن رجوع ڪندڙ ٻانهي لاءِ وڏي نشاني آهي.“ (سبا: 7-9)
هن دنيا ۾ سڀ کان وڏي محرومي اها آهي ته ماڻهو صحت جي فڪر کان محروم ٿي وڃي. اهڙو ماڻهو ڪنهن شئي کي سندس اصلي روپ ۾ ڏسي نٿو سگهي. کليل حقيقتن مان به کيس نصيحت نٿي ملي. جهروڪ: مٿئين فضا مان بي شمار پٿر نهايت تيزيءَ سان زمين طرف ايندا رهندا آهن. جيڪڏهن اهي پٿر انساني وسندين تي وسڻ لڳن، ته انساني نسل جو خاتمو ٿي وڃي. ساڳئي طرح زمين جي هيٺين حصي جو گهڻو حصو وِگهريل لاوو آهي، جيڪڏهن اهو غيرمحدود طور تي ڦاٽي پوي، ته زمين جي مٿاڇري جي هر شئي سڙي ختم ٿي وڃي. پر خدا پنهنجي خصوصي انتظام تحت ايئن ٿيڻ نٿو ڏي. آسمان ۽ زمين ۾ ان قسم جون چِٽيون نشانيون آهن، جيڪي انسان جي عجز کي ٻُڌائي رهيون آهن. پر جڏهن ماڻهوءَ جي اندر صحيح سوچ نه هوندي، ته ڪابه نشاني کيس هدايت ڏيندڙ بنجڻ واري نه آهي. هو کليل حقيقتن جي وچ ۾ ايئن ٿو رهي، ڄڻ کيس ڪنهن حقيقت جي خبر ئي ڪونهي.
هر انسان جيڪو اڄ جيئرو آهي، اهو اڳ موجود نه هو. ايئن انسان خود ان ڳالهه جو ثبوت آهي، ته هن جو عدم مان وجود ۾ اچڻ ممڪن آهي. اهو ئي واقعو ان ڳالهه جو به ثبوت آهي، ته موت کانپوءِ کيس ٻيهر جنمي سگهجي ٿو. جيڪڏهن پهريون گهُمرو عدم مان وجود ۾ اچڻ ممڪن هو، ته موت کانپوءِ ٻيهرپيدا ٿيڻ ڇو ناممڪن ٿي پوندو.