150-42
خدا جي عدالت
”۽ جيڪڏهن الله گهري ها ته انهن کي هڪ جماعت ڪري ها، پر جنهن کي گهري ٿو، تنهن کي پنهنجي رحمت ۾ داخل ڪري ٿو ۽ ظالمن جو نه ڪو دوست آهي ۽ نه ئي ڪو مددگار. ڀلا انهن کان سواءِ ٻيا مددگار ٺهرايا آهن ڇا؟ پوءِ الله ئي مددگار آهي ۽ اهوئي مئلن کي جياري ٿو ۽ اهو سڀ ڪنهن شئي تي قدرت رکندڙ آهي ۽ جنهن به ڳالهه ۾ اوهان اختلاف ڪيو آهي، ان جو فيصلو الله جي حوالي آهي. اهو الله منهنجو پاليندڙ آهي، مٿس مون ڀروسو ڪيو ۽ ان ڏي ئي رجوع ٿيان ٿو. (الشوريٰ 8-10)
انسان جي لاءِ الله تعاليٰ هڪ غير معمولي رحمت جو دروازو کوليو آهي، جيڪو ڪنهن ٻي جي لاءِ نه کوليو اٿس، اهو آهي پنهنجي ارادي سان الله جي هدايت اختيار ڪرڻ ۽ ان جي نتيجي ۾ الله جي غير معمولي انعام جو حقدار بنجڻ. ماڻهن پاران مختلف رستا اختيار ڪرڻ ان آزادي جي قيمت آهي، اهو اختلاف يقينن هڪ اڻ وڻندڙ شئي آهي، پر ان قيمتي انسان جو ان کي ڌُڻڻ کان سواءِ ٻي ڪا شڪل به ڪونهي.
خدا جيتوڻيڪ انسان کي آزاد پيدا ڪيو آهي، پر ان جي هدايت جي لاءِ انسان جي اندر ۽ ٻاهر ايترو گهڻو سامان رکيو ويو آهي، جو ماڻهو جيڪڏهن واقعي سنجيدو هجي ته هو ڪڏهن به غلط رستو اختيار نه ڪري. اهڙي حالت ۾ جيڪي ماڻهو غلط رستو اختيار ڪن، اهي وڏا ظالم آهن. هو خدا وٽ هرگز معافيءَ جي لائق نه هوندا.
حق ۽ باطل وارن جي وچ ۾ دنيا ۾ جيڪو اختلاف پيدا ٿئي ٿو، ان جو آخري فيصلو دنيا ۾ ٿي نٿو سگهي. دنيا جو حال اهو آهي ته هتي هر ماڻهو پنهنجي موافق لفظ پائي ٿو. هتي اهو ممڪن آهي ته ڪوڙ کي سچ جي روپ ۾ ظاهر ڪري سگهجي. پر اهو فقط هن زندگيءَ جي مرحلي تائين آهي. جتي انسان جو مقابلو انسان سان آهي. ايندڙ زندگيءَ ۾ انسان جو مقابلو خدا سان ٿيندو، اتي ڪنهن جي لاءِ اهو ناممڪن ٿي پوندو ته پنهنجو پاڻ کي پرفريب لفظن جي پردي ۾ لڪائي سگهي.