شاعري

غزل جھڙي جَواني

اُستاد امام الدين تخلص امن آزاد مانجهي ضلع خيرپور، تعلقي فيض گنج جي ڳوٺ صاحب خان چانگ جي هڪ غريب گهراڻي ۾ جنم ورتو. ھو ھڪ استاد ۽ قبل شخص ھيو. سندس مٿان ڏات مھرباني ڪندي رهي. هُن جو ڪُجهہ بہ لِکيو، سو عشق وچان لِکيو، هُن کي اندر جي سِڪ ۽ اُڻ تُڻ سڀ ڪُجهہ لکرائيندي رهي . تمام حِساس شخصيت جا مالڪ هُئا ، هُن درد کي ايترو تہ محسوس ڪيو جو شاعري ڪيائون.

Title Cover of book غزل جھڙي جَواني

بيتن ۾ظاهري طرح هڪ عورت جو ذڪر

نوٽ؛ شاعر هيٺ ڄاڻايل بيتن ۾ظاهري طرح هڪ عورت جو ذڪر ڪيو آهي جيڪا بغير سبب کيس تنگ ڪري پاڻ ڏانھن مائل ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ٿي، پر هو پاڻ ڪلمي ۽ ڪلمي ڌڻين جو سھارو وٺي بچي وڃي ٿو. ظاهري شاعر تمثيل نگاري ڪئي آهي، پر هن کي نفس تنگ ڪري مائل ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ٿو، پر جن جو پرينءَ پاڻ سھارو ٿي پوي تہ ان کي ڪنھن بہ قسم جو ڊِڄ ناهي، هونئن بہ تصوف جا مالڪ پنھنجي اندر مان دِڄ ۽ خوف کي پري ڪڍي اُڇلايو ڇڏين.

(مرتب)

مِلي هڪ معشوقه، تِنھن چيو چپ چوري،
ٻيو ڪم ٻنَ وجه، اول ڏس اوري،
سئو صِفت ڪرين سھڻن جي، آءُ تہ ساھ ڪڍائين سوري،
منھنجي حُسن جي ڳالھ ڪر، تڪي ڏس توري،
چيم ڏائڻ ڏاهپ ٿي ڪرين، مان آيس ڏيھ ڏوراهون ڏوري،
ڦسائيندين ڪنھن ڦند ۾، ناز سان نہ وڙي،
هاڻي منھن مون کان موڙي، ٻئي جا ٻچا اُٿار وڃي.

اِها ڳالھ سانڍي ساھ سان چيائين ڪر اوري ڪن،
منھنجي وارن جي سينڌ سُڳنڌ مٿي، ڀنئورا ٿا ڀُڻڪن،
گرم ڏينھن ٿي ٿڌو وڃي، جي نيڻ نشيلا کڄن،
جي مِٺو ڳالھايان مڳي کان تہ مُنجهي مرد مرن،
داناھ وڃن دهلجي جي ڳاڙها چپ چُرن،
هڪ هار سينگار سؤ سؤ ڪيان، ٻي ٺھي لالي کي لبن،
پير هٿ سنہ ا پشم جهڙا، واھ جو بيهڪ آ بدن،
قد اُوچي ڳاٽ سان، هلان تہ مور مرن،
ڏند موتي مِثل جيئن، سمورا سُونھن،
چيلھ سنہ ڙي اُرھ اڳرو، ماڻھو مست رهن،
ڳاڙها ڳل ڏسي ڳهر کان، ڳريو عاشق ڳرن،
هن منھنجي حُسن جو پانڌي پھ پڇن،
ماڻھو مون لاءِ موڳا ٿيو، سيني ۾ سڙن،
وڳا پايو وار کوليان، تہ اچي مُشتاق مڙن،

جيئن پتنگ ڏٺو ٿئي باھ تي، تيئن جِند ڏيو جلن،
انگ عُضوا مکڻ جيان نشيلا نرم لڳن،
ڪي ئي مرد منھنجي محبت لاءِ، ڪان اڏي تي ڪُسن،
جنھن خلقيو خاوند آ، ان هستي ڏنو حُسن،
جنھن تي راضي ٿيا رُوح سان، سي بهشت هت ڏسن،
پر ڪم اهو اهنجو ٿئي، تنھنجي همت ناهي هٿن،
تون ڪوجهو ڪِنو ڪينَ جهڙو ، توتي حيوان ٿا هسن،
مون تي سَڌ نہ ڪر تون سَڌڙيا، چريو توکي چون،
هاڻي منھنجي محبت جي مذڪورن، مُنۡجهائي مرد ڪي ئي ماريا.

چئي نہ مان عاشق اڳ جو، نہ هينئر ئي آهيان،
ڪهڙيون ڳالھيون ڪرين پئي، آءُ عجب ٿو کاوان،
قسم ساک سان سچ پڇين، آءُ توکي ڪينَ سُڃاڻان،
آءُ مسڪين ماڻھو جهنگ جو، آءُ ور وڪڙ نہ ڄاڻان،
پنھنجي حُسن کي پاڻ پڏائين، بِنا ڪنھن جي پُڇاڻا،
ٻيلي پلو اٿئي پِير جو، مون سان ڇڏ ماڻا،
رُلي رنَ ٿي راٺوڙَ ڏِسجين، اسين ماڻھو اڻ ڄاڻا،
يا تہ اٿئي درد دل ۾، يا تہ پاڙين ٿي پانۡد پُراڻا،
اِهي ڪُل ڪساڻا، پلين ٿي هن پل ۾.

چئي خبر تنھنجي پوي ٿي، کوڙن مٿي خان،
تو مون ڏي نہ اريو کڻي، ڀُلجي وئين بي ايمان،
مون کان تون ڪاڏي ويندين، نِڪري بيھ نِشان،
آهي ملھ توسان ميدان ۾، پاڻ سڏائين پهلوان،
عُمر گُذاريئي عيش ۾، جُسي سوڌِي جان،
ساھ پنھنجو سُکيو رکئي ۽ سڏا.ئين سِڪندر سُلطان،
ڪاڻ ڪنھن جي ڪانہ ڪيئي، نشي ۾ نادان،
نہ سُڻين ڳالھ ڪنن سان، نہ ڏٺئي هيءَ غلطان،
مون ماري مرد مُڃ ڪيا، تن جا مَڙھ لکين مڪان،
سي مُئا منۡجه مُقامن ۾، قبرن ۾ مُدفان،
بازار هن ۾ ڀُلجي تون، بُرا ڪرين بيان،

اصل حقيقت کان اڻ واقف، نقل ڪرين نقصان،
گهڻا ڏينھن مزا ماڻيا تو، آزاد ٿي اِنسان،
ڇا کاڌُئي، ڇا پيتُئي، ڇا آندئي احمق عدنان،
انڌو ٻوڙو گُونۡگو ٿي، هِرڪي جِيانۡ حيوانَ،
تو قيس ڪيا قدورت ۾، غير رکي گُمان،
سِر نہ پنھنجو تو سھي سُڃاتو تہ آهيان ڪِي انسان،
سڄڻ ڏيئي سڄي ٻانھن، تون کٻي هلين خان،
سڌو رستو راھ وارو پاسو، ڪيئي پاڻ،
اُتان لنگهہين اُن لھ وٽان، جِت بر وڏا بيابان،
طِلسم، جادو، راٺوڙيون، جت پک بہ ٿينَ پريشان،
سي اُڏام ڪريو پٽ ڪِرن، سُڪي وڃن سُنۡسانَ،
ديۡوَ وڏا ڌُڏائي دل کي خفا ڪن خفقان،
بلائون، آفتون ازگر اُتي، ڪرٽ ڪن ڪِشمان،
جتان مرد ويچارا مُڙيو اچن، هتان تہ پتنگ ٿي وڃن پروان،
پٽڪا، ٽوپيون پيرن ۾، ۽ ڀاڄڙ وڃي بي ايمان،
حد ٽِپي هاڻ تہ هِت آئي، هِت جاءِ نہ تنھنجي جا جُوان،
زور ۾ پاسو گهڙي جِت، پاسي ۾ ضعيف ٿيندين اُت زيان،
جِت دٻ ۾ تنھنجي دانھن نہ ٻُڌبي، نہ زور هوندو ڪو زبان،
اتي امن چوي آسان ۽ شادمانا هوندا ڪينَ ڪي.

چئي چري چُپ ڪر، مُقابل ويھي نہ مار،
خوف ڏيارين خون جا، انۡڌ چوين انڌوڪار،
سڀ خبر تنھنجي سون جهڙي، اِهي دل نہ پونَ مون پار،
آءُ نِڌڻڪو ناهيان رن رُلي، ڌڻي اٿم ڌڻوار،
ڪم تہ برابرعجب جا اُبتا اٿم، پر معاف ڪندو منٺار،
تون تال پکال پڪا ڪر پانھنجا،سؤ سؤ ڊڄ نہ ڏي سؤ وار،
پر ايندي مھل اچجان، تون تہ ڌڻي مَ هوندو ڌار،
وار مٿان وار تنھنجا، اِهي ڀانئيان آءُ نہ بار،
هر وار جو وسيلو ساڻ اٿم، ڪلمي جي تند تنوار،
تون ڪم ڪندين ڪُل ظُلم جا، پر ايندو ڪُل قرار،
توکي طاقت ناهي ستائڻ جي، ساڻي آهي سردار،
خود ماري توکي موت ڏيئي، پِرين اسان جو پڳدار،
چپاٽ لڳئي تہ مُنھن مُڙي وڃئي، خوب رهين تون خوار،
نہ بلائون آفتون، نہ ڏاڍ سنۡدا ڏهڪار،
نہ جانور، جِن، نڪو ديونَ سندا ڌڌڪار،
اتي امن جي آڌار، پاڻ هوندئي پڳ ڌڻي.